فرآیند قطع ارتباط رابطین بهداشت با مراکز مجری برنامه رابطین

  فرآیند قطع ارتباط رابطین بهداشت با مراکز مجری برنامه رابطین     اکرم بیاتی [1] * ، فاطمه قنبری [2] ، دکتر کبری راهزانی [3]     تاریخ دریافت 01/02/1391 تاریخ پذیرش 30/03/1391     چکیده   پیش زمینه و هدف: رابطین بهداشت در حقیقت حلقه ارتباطی بین مردم و کارکنان حوزه سلامت هستند و داوطلبانه در تأمین سلامتی جامعه مشارکت می‌نمایند. با توجه به اهمیت حضور آنان و افزایش روند قطع ارتباط رابطین بهداشت، این مطالعه با هدف تبیین نظرات ایشان و مربیان آنان درخصوص فرآیند قطع ارتباط رابطین بهداشت با مراکز مجری برنامه در دانشگاه علوم پزشکی اراک انجام شده است.   مواد روش کار: این مطالعه یک مطالعه کیفی از نوع تحلیل محتوا است و ابزار جمع آوری داده‌ها بحث متمرکز گروهی و مصاحبه عمیق فردی (نیمه ساختار یافته) است که با سه گروه از افراد شامل رابطین بهداشت شاغل، قطع همکاری کرده و مربیان آنان انجام و دیدگاه آنان در مورد علل قطع ارتباط رابطین سؤال شد. جلسات تا اشباع نظرات افراد ادامه یافت. در مجموع 14 جلسه مصاحبه متمرکز گروهی و پنج جلسه بحث عمیق فردی بر اساس نمونه گیری مبتنی بر هدف انجام شد و برای تجزیه تحلیل از روش تحلیل محتوا و مقایسه‌ای استفاده شد.   یافته‌ها: 328 کد اولیه براساس بررسی محتوای داده‌ها طی مصاحبه و یادداشت برداری مربوطه بدست آمد و با در نظر گرفتن همپوشانی کدها و ادغام آن‌ها 81 کد حاصل شد و در روند بررسی این کدها سه درون مایه شکل گرفت. که در این مقاله به درون مایه سنجش موقعیت پرداخته می‌شود. از این مفهوم سه طبقه اصلی شامل واکنش‌ها، باورهای شخصی و موقعیت فردی–خانوادگی استخراج شد. طبقه اصلی واکنش‌ها به دو طبقه فرعی تیم بهداشتی درمانی و خانواده- جامعه که هر یک از طبقات فرعی مذکور به دو زیر طبقه فرعی باز دارنده و حمایت کننده تقسیم شدند. طبقه اصلی باورهای شخصی به دو طبقه فرعی شامل روانی و مذهبی که هر یک شامل یک زیر طبقه فرعی به نام حمایت کننده گردید. طبقه اصلی موقعیت فردی – خانوادگی نیز به دو طبقه فرعی شامل عوامل فردی و عوامل خانوادگی تقسیم شد که هر یک شامل دو زیر طبقه فرعی بنام‌های بازدارنده و حمایت کننده شدند.   بحث و نتیجه گیری: نتایج نشان داد مهم‌ترین دلایل قطع همکاری رابطین از نظر اکثریت افراد مهاجرت، ازدواج، زایمان، اشتغال، ادامه تحصیل، بیماری، فاصله زیاد منزل تا مراکز، برخورد بد کارکنان مراکز بهداشتی، مردم و عدم توجه مسئولین به مشکلات ایشان است. بیان انتظارات از رابطین در هنگام انتخاب آنان می‌تواند در ماندگاری آنان تأثیر زیادی داشته باشد. همچنین برگزاری نشست‌های نمایندگان رابطین با مسئولین به منظور بیان مشکلات و ارائه راهکارها، برگزاری مراسم و فراهم نمودن بستر مناسب از طریق جذب منابع مالی جهت حمایت از برنامه رابطین و تقدیر از ایشان می‌تواند در افزایش حضور و ارتقا برنامه رابطین بهداشت موثر باشد.   کلید واژه‌ها: مربیان، رابطین بهداشت، قطع ارتباط، مراکز مجری برنامه رابطین     دوماهنامه دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه، دوره دهم، شماره چهارم، پی در پی 39، مهر و آبان 1391، ص 515-507     آدرس مکاتبه: اراک، سردشت، دانشکده پیراپزشکی، صندوق پستی: 6914-384817؛ تلفن: 09183675574   Email: [email protected]       [1] مربی، کارشناس ارشد پرستاری، گروه پرستاری دانشگاه علوم پزشکی اراک ) نویسنده مسئول)   [2] کارشناس جلب مشارکت­های مردمی، کارشناس ارشد مامایی، دانشگاه علوم پزشکی اراک   [3] استادیار، دکترای آموزش پرستاری، دانشگاه علوم پزشکی اراک